Điện trở xả là gì?

Điện trở xả là gì?

1. Điện trở xả là gì?

  • Điện trở xả (brake resistor) là loại điện trở được lắp cho biến tần trong các ứng dụng điều khiển động cơ yêu cầu thời gian tăng giảm tốc ngắn, dừng đột ngột, tải có quán tính lớn, momen thay đổi, tải đảo chiều liên tục, các tải nâng hạ…
  • Điện trở được đo giá trị bằng Ohm , được thấy nhiều trong các mạch điện tử. Điện trở xả được nói đến ở đây có công suất hàng trăm, nghìn Wat.
  • Trong quá trình dừng động cơ, động cơ trở thành máy phát điện tạo ra nguồn điện xoay chiều. Mạch bảo vệ IGBT bằng Diode chống dòng ngược sẽ trở thành mạch chỉnh lưu biến đổi điện áp xoay chiều do động cơ tạo ra thành điện áp DC đưa ngược về DC bus khiến điện áp DC tăng cao. Khi điện áp tại DC bus tăng cao vượt mức bảo vệ của thiết bị thiết bị sẽ báo lỗi quá áp, trường hợp DC bus tăng cao một cách đột ngột sẽ gây ra nổ IGBT và tụ điện.
  • Để tránh xảy ra lỗi trên phải có điện trở xả, điện trở xả sẽ làm tiêu hao năng lượng dư thừa trong quá trình động cơ dừng, đảo chiều quay với quán tính lớn dưới dạng nhiệt năng.
    • Khi hãm động cơ nhanh một cách quá mức, có thể gây nóng, hỏng biến tần. Khắc phục điều này bằng cách lắp điện trở xả vào biến tần.
    • Vậy điện trở xả là gì ? Cấu tạo, vai trò và ứng dụng trong thực tế như thế nào? Chúng ta cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây :

2. Nguyên lý làm việc và cách lắp đặt điện trở xả (Điện trở xả là gì?)

Xem thêm :

2-1. Nguyên lý làm việc điện trở xả

  • Khi cấp điện động cơ không đồng bộ, cuộn stator sinh ra từ trường biến đổi liên tục làm quay rotor. Nếu như trong quá trình hãm động cơ theo thời gian T được cài đặt sẵn, nhưng vì lý do nào đó mà động cơ theo quán tính chạy nhanh hơn với một Tần số F>f ban đầu. Lượng điện tự cảm tương ứng vượt ngưỡng đưa trở lại biến tần, sau khi đi qua khối công suất được chỉnh lưu thành nguồn DC đưa ngược vào DC bus.

2-2. Cách lắp đặt điện trở xả cho biến tần

  •  Ngõ vào điện áp của biến tần là R – S – T (L1, L2, L3)
  • Ngõ ra điện áp của biến tần U, V, W
  • Điện áp DC bus P, N1
  • Đấu điện trở xả vào chân P, P1 (B1, B2)(Lưu ý : Không đấu điện trở xả vào chân P, N1)
  • Lắp điện trở nối tiếp : R tổng = R1 + R2 + R3 +….+ Rn, P tổng = P1 + P2 +….+ Pn
  • Lắp điện trở song song : 1/R tổng = 1/R1 + 1/R2 +….+ 1/Rn, P tổng = P1 + p2 +….+Pn

3. Phân loại điện trở xả (Điện trở xả là gì?)

Điện trở xả có 2 loại chính :

  • Điện trở xả sứ
  • Điện trở xả nhôm

3-1. Điện trở xả sứ

  • Điện trở xả sứ xanh (  Wirewound Resistor) với hai đầu mở rộng đấu dây được gắn cố định trên 2 đầu của ống sứ .Trên bề mặt ống sứ có cuốn lớp dây điện trở hợp kim hình sóng và được phủ 1 lớp vật liệu chống cháy và chịu được nhiệt độ cao.
  • Ống sứ có tác dụng như 1 bộ khung để cuốn dây điện trở và tác dụng tản nhiệt tốt. Dòng sản phẩm này có thể được tùy chỉnh theo các yêu cầu đặc biệt của khách hàng, thiết bị công suất, hệ thống điều khiển tự động, biến tần, AC Servo…
  • Thông số kĩ thuật :
  • Dải công suất 50 W~15000 W
  •  Dải điện áp < 1.2 KV
  •  Giá trị điện trở 1 Ohm ~ 10  K Ohm
  • Độ bện cách điện AC 3 kV 50 Hz/5s
  • Tiêu chuẩn bảo vệ IP00
  •  Ưu điểm : Ứng dụng được với điện áp cao, giá cả cạnh tranh
  • Nhược điểm: Kích thước lớn, có gây giật khi chạm vào…

3-2. Điện trở xả nhôm

  • Điện trở xả nhôm có độ bền vượt trội so với dòng điện trở xả sứ xanh. Điện trở nhôm chịu lực tốt, an toàn và ứng dụng rộng rãi như trong các mạch công suất, biến tần, hệ thống AC Servo. Vỏ được làm bằng nhôm nguyên chất Có khả năng chịu được môi trường khắc nhiệt, bụi bẩn….Nó cũng có lắp bổ sung thêm tản nhiệt tốt hơn.
  • Thông số kĩ thuật :
  •  Dải công suất từ 60 w ~ 5000 W
  • Dải điện áp < 1.2 KV
  • Giá trị điện trở 1 Ohm ~ 10  K Ohm
  •  Độ bện cách điện AC 3 kV 50 Hz/5s
  • Tiêu chuẩn bảo vệ IP33
  • Ưu điểm : Độ bền cao, hình dáng gọn , chịu được lực tác động…
  • Nhược điểm : Giá thành cao

4. Cách chọn điện trở xả cho thiết bị

  • Với mỗi thiết bị như biến tần, AC Servo Driver, các thiết bị công suất khác đều có bảng thông số điện trở xả theo tính toán chính xác của nhà sản xuất thiết bị và được cung cấp trong tài liệu bao gồm :
  • Giá trị công suất đơn vị là kW .Công suất càng cao càng tốt, tuy nhiên còn phụ thuộc vào giá thành sản phẩm.
  • Giá trị điện trở đơn vị là Ohm. Điện trở cần chọn bám theo thông số của nhà sản xuất, không nên chênh lệch nhiều sẽ không có tác dụng, nhiều khi còn gây nguy hiểm, hư hại thiết bị. Theo nguyên tắc giá trị điện trở nhỏ xả càng nhanh, giá trị lớn xả càng chậm.